Content Mapping là gì? 6 bước tạo nội dung “chạm” đến khách hàng
Làm thế nào để tạo và liên kết kế hoạch content một cách đầy đủ mà không dựa theo cảm tính. Đây là câu hỏi được đặt ra và không phải ai cũng có thể định hướng được nội dung thống nhất ngay từ đầu. Qua bài viết dưới đây, Cánh Cam sẽ hướng dẫn bạn cách lên bản đồ content hay còn được hiểu là Content Mapping nhằm giúp phát triển website của doanh nghiệp.
1. Content Mapping là gì?
Trước khi bắt đầu sản xuất nội dung, marketer cần tìm hiểu tệp khách hàng mà họ muốn nhắm đến, thời điểm phân phối nội dung như thế nào. Tùy vào từng thời điểm mà chúng ta sẽ có nội dung sao cho phù hợp, đây chính là lý do mà marketer cần tạo một Content Mapping.
Content Mapping được hiểu là bản đồ nội dung bao quát tất cả các chiến dịch Content Marketing. tạo bản đồ nội dung sẽ giúp đạt kết quả tối ưu, cụ thể:
- Phác thảo chân dung khách hàng rõ ràng và tăng mức độ nhận diện thương hiệu.
- Thấu hiểu insight khách hàng, mong muốn và nhu cầu mua hàng – Customer Journey Map là điển hình của tạo đối tượng khách hàng tiềm năng.
- Xác định kế hoạch lên nội dung phù hợp cho từng giai đoạn.
- Chủ động tìm kiếm idea và nghiên cứu kỹ các thông tin cung cấp nội dung.
Để đạt được tất cả kết quả trên, chúng tôi sẽ hướng dẫn cách để bạn hiểu rõ chân dung và vòng đời khách hàng của mình.

>> Xem thêm Chân dung khách hàng là gì? Cách tạo chân dung khách hàng mục tiêu hiệu quả
2. 2 yếu tố quan trọng trong Content Mapping
2.1 Buyer Personas
Buyer Personas là chân dung khách hàng lý tưởng, đáp ứng đầy đủ các đặc điểm mà doanh nghiệp mong muốn. Doanh nghiệp có thể cung cấp và đáp ứng được nhu cầu của Buyer Personas và họ sẽ đưa ra quyết định mua hàng và sử dụng dịch vụ.
Để phác thảo được hình ảnh khách hàng, bạn cần tìm hiểu nhân khẩu học như giới tính, độ tuổi, sở thích, nơi sống,… và các hành vi khi mua hàng của nhóm khách hàng này. Càng phác thảo chi tiết, bạn càng dễ dàng tạo được bản đồ nội dung phù hợp với nhu cầu và thị hiếu của họ.
Đến một thời điểm nhất định, chân dung của tệp khách hàng sẽ ngày càng đa dạng hơn, bạn có thể điều chỉnh nội dung sao cho khớp với từng nhóm khách hàng cụ thể.
Để tìm được chân dung khách hàng, bạn nên khảo sát từ 10 – 20 người. Giai đoạn đầu khi xây dựng chân dung khách hàng, chỉ cần 3 chân dung là doanh nghiệp có thể tạo được Content Mapping.
Thông qua một số câu hỏi đơn giản dưới đây, doanh nghiệp có thể xác định được hình ảnh khách hàng:
-
- Họ là ai? Độ tuổi, khu vực sống, giới tính và sở thích của họ như thế nào? – Dựa theo dữ liệu nhân khẩu học.
- Họ làm nghề gì?
- Một ngày của họ như thế nào? Công việc và lịch trình sinh hoạt ra sao?
- Họ có những Pain Points nào? Và làm thế nào để giải quyết được những điểm đau này?
- Quan điểm sống của họ là gì?
- Họ thường cập nhật thông tin qua website, fanpage, báo,…
- Điều gì làm họ không hài lòng với sản phẩm của bạn?

2.2 Life Cycle Stages
Sau khi đã hoàn thành tạo Customer Persona, doanh nghiệp đã đi được nửa chặng đường lên kế hoạch content. Vòng đời của khách hàng chính là những bước đường còn lại của tấm bản đồ.
Nhờ vòng đời của khách hàng, bạn có thể nhận ra khách hàng của bạn đang ở giai đoạn nào. Từ đó, linh hoạt điều chỉnh content tiếp cận đến họ nhằm tạo lòng trung thành của khách hàng. Mục tiêu chính của việc xác định vòng đời khách hàng là nhằm khiến họ đưa ra quyết định chuyển đổi.
Có 3 giai đoạn trong vòng đời điển hình: Nhận thức (Awareness), Cân nhắc (Consideration), Quyết định (Decision).
- Giai đoạn nhận thức: Họ biết được họ cần gì và gặp vấn đề gì (Ví dụ: Bạn có ý định mua nồi chiên không dầu phục vụ cho việc vừa chiên rán thức ăn mà không cần nhiều dầu. Bạn tìm kiếm các sản phẩm thông qua các nền tảng như Google, Facebook hoặc các sàn thương mại điện tử như TikTok, Shopee, Lazada,… Nhưng chỉ tìm kiếm các lựa chọn mà chưa đưa ra quyết định mua hàng).
- Giai đoạn cân nhắc: Khách hàng đang phân vân giữa các lựa chọn (Ví dụ: Theo thời gian, bạn nhận ra bạn cần mua nồi chiên không dầu để tiết kiệm thời gian nấu ăn. Vì vậy, bạn tìm kiếm và chọn ra 2 – 3 loại nồi trong giỏ hàng).
- Giai đoạn quyết định: Khách hàng đã xác định và biết bản thân có cần mua sản phẩm hay không (Ví dụ: Khách hàng tìm ra được thương hiệu nồi chiên không dầu muốn mua. Nhưng lại bỏ quên cho đến khi nhận thông báo nhắc nhở “Đơn hàng chưa hoàn thành”, sau đó họ quyết định chọn “Mua hàng ngay”).
Tùy vào từng sản phẩm, dịch vụ kinh doanh mà khách hàng sẽ đưa ra lựa chọn mua hàng nhanh hay chậm khác nhau. Bạn sẽ tốn nhiều thời gian trong giai đoạn nhận thức và cân nhắc. Đặc biệt là những sản phẩm vô hình không thể cầm nắm, cũng như cần thêm thời gian thẩm định sản phẩm sau khi sử dụng. Ví dụ: Dịch vụ thiết kế website, dịch vụ tạo website, dịch vụ SEO,… Đối với các loại nhu yếu phẩm thì thời gian cân nhắc, nhận thức sẽ được rút ngắn (như: quần áo, khăn, giấy,…)
Đôi lúc giai đoạn nhận thức sẽ được rút ngắn vì khách hàng đã biết về sản phẩm và dịch vụ. Ví dụ nếu bạn được sếp giao cho nhiệm vụ thiết kế website, bạn sẽ nghĩ ngay đến thương hiệu Cánh Cam chẳng hạn vì bạn đã có tìm hiểu về công ty này rồi.

3. Vì sao doanh nghiệp nên sử dụng Content Mapping?
3.1 Giúp thấu hiểu khách hàng
Marketer cần tìm hiểu về tệp khách hàng mục tiêu muốn hướng đến. Mỗi chiến dịch Marketing đều phải có sự phân tích về hành trình khách hàng – Customer Journey Map. Đây chính là cách để tạo điểm xuất phát cho Content Mapping đầy đủ và hoàn chỉnh nhất.
Dựa vào bản đồ nội dung, marketer dễ dàng tìm ra được insights khách hàng, từ đó dễ dàng sản xuất nội dung và cải thiện chất lượng sản phẩm dịch vụ.

3.2 Tiếp cận đúng khách hàng vào đúng thời điểm
Ngày nay, người tiêu dùng được phân chia ngày càng đa dạng hơn. Một thương hiệu, một sản phẩm có thể đáp ứng nhu cầu cho nhiều tệp khách hàng khác nhau.
Bên cạnh việc chăm lo tệp khách hàng đã từng mua và sử dụng dịch vụ, sản phẩm của doanh nghiệp thì bạn cũng cần phải dành một khoản chi phí nuôi dưỡng tệp khách hàng tiềm năng trong tương lai. Từ đó, doanh nghiệp dễ dàng nắm bắt thời cơ và tạo động lực “thúc giục” họ mua hàng.
Thế nên một bản kế hoạch Content Mapping phù hợp và hoàn chỉnh sẽ giúp marketer phân chia phân khúc, nhóm khách hàng, tìm được Pain Point – điểm đau khách hàng. Xác định chính xác thời điểm định hướng content phù hợp nhằm tăng khả năng chuyển đổi.

3.3 Giúp bao quát được content triển khai
Content Mapping càng hoàn chỉnh sẽ dẫn bạn đến đích càng nhanh và đúng hướng, tránh đi lạc đường hoặc đi đường vòng. Sau khi xác định được bản đồ nội dung, bạn nắm được những nội dung content cần hướng đến, tìm kiếm các idea hay. Đồng thời bạn tránh được tình trạng content bị dư thừa, trùng lặp và nhàm chán.

3.4 Bảo đảm chất lượng nội dung
Đôi khi marketer cho rằng chỉ cần lên nhiều nội dung cho sản phẩm và dịch vụ sẽ được khách hàng chú ý đến. Điều này sẽ đúng khi bạn định hướng được chiến lược và đối tượng mục tiêu muốn nhắm đến. Content cần phải có sự liên kết, phù hợp, tối ưu hóa cho các mục đích chung và điều hướng đúng các nội dung.

4. Các bước tạo Content Mapping nhanh chóng
Bước 1: tạo Customer Persona
Dựa vào hành vi mua hàng của một nhóm người tiêu dùng nhất định để tạo Customer Persona. Việc xác định đúng chân dung của khách hàng giúp cho doanh nghiệp định hình rõ về đối tượng lý tưởng cũng như hành trình mang doanh nghiệp đến với họ như thế nào.
Dựa vào đặc điểm dưới đây, bạn có thể thúc đẩy khách hàng đưa ra quyết định chuyển đổi bất cứ lúc nào:
-
- Demographics (Nhân khẩu học): Nhóm tuổi, nghề nghiệp, giới tính, địa điểm, trình độ, thu nhập, nhu cầu,…
- Professional Role (Vị trí): Công việc, quy mô doanh nghiệp, ngành làm việc,…
- Values and Goals (Giá trị và mục tiêu): Tính cách, niềm tin, mục tiêu, phong cách sống, tâm lý,…
- Challenges (Thách thức): Các vấn đề trong cuộc sống, pain points,…
- Sources and Influences (Nguồn tác động): Website, sách báo, blog, review,…
- Buying Habits (Thói quen mua hàng): Mua sắm trực tiếp hay trực tuyến, mua tại đâu,…

Bước 2: Tìm hiểu hành trình mua hàng của khách
Sau khi đã phác họa được Customer Persona, Content Mapping ngày càng rõ ràng hơn. Qua quan sát và tìm hiểu người dùng, bạn hãy mô tả được cách người tiêu dùng mua sắm. Thông thường, hành trình mua sắm của người tiêu dùng sẽ trải qua những giai đoạn dưới đây:
- Giai đoạn nhận biết (Awareness).
- Giai đoạn tìm kiếm, phân tích (Analysis).
- Giai đoạn đánh giá (Evaluation).
- Giai đoạn mua sắm (Purchase).
- Giai đoạn trải nghiệm, hậu mua sắm (Post-purchase).
Tùy vào mỗi thời điểm, hành vi mua sắm của khách hàng sẽ khác nhau và kênh bán hàng sẽ xảy ra nhiều vấn đề khác nhau. Thế nên, cần chuẩn bị trước Customer Journey Map để hiểu được các trải nghiệm của khách hàng theo từng giai đoạn.

Bước 3: Xác định content phù hợp từng giai đoạn
Qua bước 3, bạn sẽ cần phân phối content sao cho phù hợp với từng giai đoạn. Cụ thể hơn, bạn cần xác định những tầng content sau:
-
- Tầng nhận biết: Đưa ra những khơi gợi nhu cầu của người tiêu dùng.
- Tầng khám phá: Cố gắng đưa ra những thông tin có ích cho họ, có thể đưa thông tin trên mạng xã hội, TikTok,…
- Tầng đánh giá: Giai đoạn này doanh nghiệp cần đẩy mạnh nhiều trong nội dung từ tiếp thị đến quảng cáo nhằm “thúc giục” khách hàng đưa ra quyết định mua hàng. Trong bước này, bạn có thể show ra những điểm mạnh của sản phẩm và dịch vụ bằng cách đưa ra những demo gói dịch vụ dùng thử, sản phẩm sample,… được review tốt.
- Tầng quyết định: Trong tầng này, nội dung đóng vai trò quan trọng giúp thúc đẩy khách hàng mua hàng. Content rõ ràng đi thẳng vào vấn đề, đánh trúng điểm đau của khách hàng trong thời điểm đó, nếu không có sản phẩm/dịch vụ khách hàng sẽ cảm thấy bất tiện. Content này thường là giải đáp thắc mắc, demo dịch vụ, trang tư vấn,…
- Tầng hậu mua hàng: Sau khi khách hàng đã mua sắm và chuyển đổi, thì hành trình mua hàng vẫn chưa kết thúc. Nó có thể là khởi đầu mới cho vòng lặp mua hàng kế tiếp khi khách hàng trải nghiệm sản phẩm/dịch vụ của thương hiệu. Thương hiệu cần tiếp tục duy trì liên lạc khách hàng bằng cách gửi các voucher giảm giá, đăng ký thẻ ưu đãi khách hàng thân thiết, quà tặng tri ân,… Song song đó, thực hiện khảo sát đánh giá trải nghiệm sản phẩm/dịch vụ để kịp thời cải thiện và phát triển thương hiệu một cách hiệu quả hơn.

Bước 4: Sắp xếp, chọn lọc nội dung đang sở hữu
Sàng lọc, rà soát và chọn lọc nội dung đang sở hữu là bước rất quan trọng. Việc này giúp bạn tránh được các content trùng lặp, dư thừa và bổ sung thêm các nội dung đang bị thiếu.
Khi tổng hợp các nội dung đã triển khai, bạn cần phân loại ra: Tiêu đề, chủ đề, kênh, mục tiêu, thời gian đăng,… Khi sắp xếp các nội dung, bạn chắc chắn sẽ nhìn ra được những vấn đề cần cải thiện và những vấn đề chưa khai thác hết, giúp cho bản đồ nội dung hoàn chỉnh nhất có thể.
Bước 5: Liên kết các nội dung hợp lí
Sau khi đã sắp xếp các nội dung, hãy phân bổ những nội dung theo chủ đề trong từng giai đoạn hành trình khách hàng một lần nữa. Rà soát lại nội dung, điểm chuyển đổi và chất lượng các bài viết. Nếu bạn chưa hài lòng với một nội dung nào đó, hãy tạm gạt nó sang một bên, nhớ ghi chú và xem lại những cách có thể sửa đổi nó vào lần sau.

Bước 6: Chỉnh sửa những content thiếu sót
Đây là bước cải thiện những nội dung thiếu sót trong từng điểm chạm đã đề ra ở bước 1. Trước khi đăng tải nội dung, bạn phải xem lại bản kế hoạch để tìm ra những lỗ hổng và lấp đầy chúng bằng nội dung phù hợp.
Quan trọng hơn, để tránh việc tốn thời gian, bạn không cần tạo những nội dung mới mà hãy khai thác những bài viết đã có. Tham khảo vài cách triển khai ý của đối thủ hoặc có thể đặt câu hỏi trực tiếp đến người tiêu dùng để có được những content chất lượng mà không cần tốn quá nhiều thời gian nghiên cứu.

5. Ví dụ Content Mapping Template
Để tạo Content Mapping Template, cần 2 đầu công việc chính sau đây:
- tạo hình ảnh khách hàng.
- tạo bản đồ nội dung.
Sơ đồ dưới đây bao gồm 2 trục chính X – Y. Trong đó, X là vòng đời khách hàng, Y là hình ảnh khách hàng. Điền đầy đủ các thông tin bạn sẽ thấy một “tấm lưới nội dung” và có thể sử dụng nó để sáng tạo các nội dung đáp ứng nhu cầu khách hàng.
Để làm được điều này, bạn cần điền rõ cột Y chân dung khách hàng và 3 giai đoạn vòng đời tại cột X. Bạn có thể linh hoạt thay đổi thứ tự 3 giai đoạn sao cho phù hợp với doanh nghiệp. Sau khi đã liệt kê các ý tưởng nội dung, trong mỗi giai đoạn bạn cần sắp xếp các dạng content sao cho phù hợp.
-
- Điền chân dung khách hàng, bôi đậm các thông tin liên quan đến khách hàng trong cột ngoài bên trái.
- Điền thêm các idea, chủ đề liên quan trong giai đoạn nhận thức của vòng đời người tiêu dùng.
- Điền tương tự các thông tin trong giai đoạn nhận thức và quyết định.
- Sắp xếp Content hoặc kênh bạn sẽ phân phối nội dung.

6. Giải đáp thắc mắc về Content Mapping
6.1 Vì sao Content Mapping lại có vai trò quan trọng?
Content Mapping giúp bạn hệ thống và quản lý nội dung chặt chẽ, đạt hiệu quả tốt nhất. Nó giúp tăng chất lượng nội dung, điều hướng đúng đối tượng, phân phối qua nhiều kênh phù hợp. Content Mapping giúp bạn tìm ra những khoảng trống trong chiến dịch content của mình và lấp đầy bằng những nội dung mới.
6.2 Sử dụng bản đồ nội dung trong chiến dịch Marketing như thế nào để đạt hiệu quả?
Bạn có thể sử dụng như một công cụ phục vụ trong quá trình phát triển nội dung tiếp thị. Bản đồ nội dung giúp quản lý và theo dõi quá trình sản xuất nội dung, xác định đối tượng và mục tiêu, đảm bảo các content được phân phối tiếp cận đúng đối tượng và kênh. Content Mapping dễ dàng chia sẻ với các thành viên trong team giúp định hướng và hiểu rõ chiến lược content.

Bài viết này chia sẻ thông tin chi tiết về Content Mapping. Cánh Cam hy vọng bạn có thể lên một bản đồ nội dung hoàn chỉnh và hiệu quả sau khi tham khảo nội dung của bài viết này. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc hay đang có mong muốn sử dụng các dịch vụ của Cánh Cam, xin hãy liên hệ trực tiếp đến chúng tôi nhé!
>> Xem thêm Content SEO là gì?
>> Xem thêm Buzzsumo là gì? Cách phân tích nội dung hiệu quả