PEST là gì? Lợi ích và 4 yếu tố quan trọng trong PEST
Để nhận biết được các cơ hội và nguy cơ tiềm ẩn trong hoạt động kinh doanh, các doanh nghiệp cần thực hiện phân tích và xác định các chiến lược thích hợp. Trong đó, phương pháp phân tích PEST sẽ giúp cho doanh nghiệp có thể nắm bắt được toàn bộ tình hình môi trường kinh doanh một cách hiệu quả.
Vậy, phân tích PEST là gì? Bạn đọc hãy cùng công ty thiết kế website Cánh Cam tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé! Trong bài viết này, chúng tôi sẽ trình bày về 4 yếu tố cơ bản trong phương pháp phân tích PEST, đồng thời trình bày về lợi ích, hạn chế và cách sử dụng PEST trong Marketing.
1. Phân tích PEST là gì?
Phân tích PEST là một công cụ phân tích rất hữu ích giúp cho doanh nghiệp hiểu rõ toàn cảnh môi trường kinh doanh và đưa ra những chiến lược phù hợp. Phương pháp này dùng để nghiên cứu các yếu tố về chính trị, luật pháp (Political), kinh tế (Economic), văn hoá – xã hội (Social) và công nghệ (Technological) trong môi trường vĩ mô trước khi bắt đầu một dự án mới.
Bốn yếu tố này mang tính khách quan bên ngoài và có tác động trực tiếp đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Chính vì thế, PEST thường được các doanh nghiệp sử dụng để phân tích, nghiên cứu, từ đó đưa ra chiến lược phù hợp để họ có thể thích nghi với nền thị trường đầy biến động.

>> Xem thêm 5 Forces là gì ? Chi tiết mô hình 5 áp lực cạnh tranh
2. 4 yếu tố cơ bản trong mô hình PEST
Phân tích PEST đã trở thành một công cụ quan trọng trong việc phân tích môi trường kinh doanh, được sử dụng rộng rãi với cơ sở là bốn yếu tố để giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về tình hình chính trị, kinh tế, văn hóa – xã hội và công nghệ. Dưới đây, Cánh Cam sẽ trình bày chi tiết về bốn yếu tố cơ bản trong mô hình PEST
2.1 Chính trị – Political
Các yếu tố chính trị có tầm ảnh hưởng trực tiếp đến nhiều lĩnh vực và ngành trong đời sống xã hội. Thể chế và luật pháp góp phần quan trọng trong sự tồn tại và phát triển của bất kỳ ngành nghề nào. Trong phân tích PEST, một số yếu tố liên quan đến chính trị là:
- Sự ổn định chính trị: Yếu tố này liên quan chủ yếu đến các xung đột chính trị và ngoại giao của thể chế pháp luật. Sự ổn định này tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động kinh doanh và sản xuất của doanh nghiệp.
- Mức độ can thiệp của Chính phủ: Chính phủ không chỉ là nhân tố kiểm soát, khuyến khích và tài trợ mà còn là nhà cung cấp các dịch vụ công cho doanh nghiệp. Việc hiểu và nắm bắt được mức độ can thiệp của chính phủ đối với các lĩnh vực sẽ giúp doanh nghiệp hoạt động hiệu quả.
- Pháp luật: Các bộ luật và chính sách thương mại góp phần tạo ra môi trường kinh doanh bền vững và bình đẳng. Doanh nghiệp hiểu và tuân thủ các điều khoản pháp lý sẽ tận dụng được lợi ích từ luật pháp cũng như chuẩn bị kịp cho các đối sách kịp thời.
Ngoài ra, doanh nghiệp cần phân tích các khía cạnh khác như chính sách phát triển quốc gia, chính sách thuế, mức độ thực thi luật pháp, chất lượng dịch vụ công và tình trạng tham nhũng để đưa ra các quyết định phù hợp.

2.2 Kinh tế – Economic
Yếu tố kinh tế sẽ ảnh hưởng đến các hoạt động như chu kỳ thương mại, thị trường và biến động tiền tệ,… Các yếu tố kinh tế này sẽ trực tiếp tác động đến quá trình hoạt động của doanh nghiệp thông qua các khía cạnh sau:
- Tăng trưởng kinh tế GDP: Mức tăng trưởng thu nhập quốc dân cao hơn có thể thúc đẩy nhu cầu đối với sản phẩm của một công ty. Nền kinh tế tăng trưởng cao mang lại nhiều cơ hội cho doanh nghiệp hơn so với nền kinh tế đang đi xuống.
- Chính sách tiền tệ và tỷ giá hối đoái: Một đồng tiền mạnh có thể gây khó khăn cho xuất khẩu vì làm tăng tỷ giá ngoại tệ, ảnh hưởng đến cán cân thương mại. Cán cân thương mại cũng ảnh hưởng đến việc doanh nghiệp mở rộng đầu tư nước ngoài.
- Định hướng thị trường: Định hướng thị trường theo hướng tư bản hay xã hội chủ nghĩa ở từng quốc gia sẽ khiến các doanh nghiệp phải tuân thủ theo pháp luật của quốc gia đó.
- Lãi suất và xu hướng lãi suất: Lãi suất cao có thể gây trở ngại cho đầu tư vì doanh nghiệp phải trả phí nhiều hơn cho việc vay vốn. Thêm vào đó, lãi suất cao cũng khiến người tiêu dùng có khuynh hướng tiết kiệm hơn là chi tiêu, giảm nhu cầu tiêu dùng.
- Vấn đề lạm phát/giảm phát: Lạm phát có thể dẫn đến nhu cầu về tiền lương của lao động tăng cao, gây áp lực chi phí cho doanh nghiệp. Mức lạm phát quá cao sẽ tạo ra rủi ro lớn cho các hoạt động đầu tư, trong khi giảm lạm phát lại có thể dẫn đến sự suy thoái của nền kinh tế.
- Phát triển kinh tế: Trình độ phát triển kinh tế cao mang lại điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của doanh nghiệp và ngược lại, trình độ phát triển kinh tế lạc hậu sẽ làm cho doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc tồn tại và phát triển.
- Cơ sở hạ tầng và tài nguyên thiên nhiên: Đây là nền tảng quan trọng cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Cơ sở hạ tầng tốt giúp cho doanh nghiệp phát triển thuận lợi hơn. Tài nguyên thiên nhiên dồi dào cũng cung cấp nguyên liệu cho các ngành nghề chủ chốt.

2.3 Xã hội – Sociological
Mỗi quốc gia và vùng lãnh thổ đều có những giá trị văn hóa và yếu tố xã hội đặc trưng riêng. Những yếu tố này phản ánh đặc điểm của người tiêu dùng trong khu vực đó.
Giá trị văn hóa là một phần không thể thiếu của một xã hội, chúng tạo nên cơ sở để xã hội tồn tại và phát triển. Vì vậy, các yếu tố văn hóa được bảo vệ chặt chẽ và quan tâm đặc biệt, đặc biệt là các giá trị tinh thần.
Trong lĩnh vực tiếp thị và nghiên cứu thị trường, môi trường xã hội có tác động trực tiếp đến hành vi và nhu cầu của khách hàng. Việc phân tích môi trường xã hội là rất quan trọng để doanh nghiệp xác định yếu tố insight của khách hàng.
Các yếu tố văn hóa xã hội có thể thay đổi quan điểm của người lao động. Các tiêu chuẩn và giá trị văn hóa ảnh hưởng đến cách người lao động sinh sống và làm việc.
Thông tin về dân số và cơ cấu lứa tuổi cũng đóng vai trò quan trọng trong quyết định về sản phẩm chiến lược của doanh nghiệp. Ví dụ, dân số già hóa sẽ tăng nhu cầu về thuốc, trong khi nhu cầu về đồ chơi có thể giảm. Bên cạnh đó, tốc độ đô thị hóa càng cao, thì sự thay đổi về văn hóa xã hội càng tăng và có xu hướng hòa nhập với thị trường quốc tế.

2.4 Công nghệ – Technological
Sử dụng các công nghệ mới giúp giảm chi phí, cải thiện chất lượng và thúc đẩy sự đổi mới của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, việc áp dụng các công nghệ và kỹ thuật tiên tiến đã tạo ra các sản phẩm và quy trình mới. Mua sắm trực tuyến, mã hóa, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI) đã cải thiện môi trường kinh doanh. Những phát triển này đem lại lợi ích cho người tiêu dùng và nhà cung cấp sản phẩm.
Một số yếu tố liên quan đến Technological cụ thể như sau:
- Đầu tư vào nghiên cứu và phát triển công nghệ: Đây là cách để tạo ra những sản phẩm mới phù hợp với nhu cầu của người tiêu dùng, đồng thời tăng cường sức cạnh tranh và áp lực cho doanh nghiệp. Vì vậy, đầu tư nghiên cứu công nghệ sẽ giúp doanh nghiệp phát triển.
- Sự bùng nổ của công nghệ: Điều này làm cho vòng quay công nghệ có xu hướng ngắn hơn, tạo thêm áp lực cho các doanh nghiệp hiện có.
- Bảo vệ bản quyền công nghệ: Đây là cách giúp doanh nghiệp giữ được bí quyết nghề nghiệp, tạo ra sự đột phá trong sản xuất dịch vụ và đạt được thành công.

3. Biến thể của mô hình PEST
Ngoài cách phân tích PEST thành 4 loại môi trường như đã đề cập, mô hình này còn có thể được mở rộng thành một số biến thể khác tùy thuộc vào nhu cầu và môi trường kinh doanh của doanh nghiệp. Các biến thể chủ yếu của mô hình PEST bao gồm:
- Mô hình PESTLE/PESTEL: Bao gồm các yếu tố chính trị, kinh tế, xã hội, công nghệ, pháp luật, và môi trường.
- Mô hình STEEPLE: Bao gồm các yếu tố xã hội/nhân khẩu học, công nghệ, kinh tế, môi trường, chính trị, pháp luật, và đạo đức.
- Mô hình PESTLIED: Bao gồm các yếu tố chính trị, kinh tế, xã hội, công nghệ, pháp luật, quốc tế, môi trường, và nhân khẩu học.
- Mô hình SLEPT: Bao gồm các yếu tố xã hội, pháp luật, kinh tế, chính trị, và công nghệ.
4. Lợi ích và hạn chế của PEST
Việc sử dụng phương pháp PEST mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp trong quá trình lên kế hoạch chiến lược kinh doanh. Tuy nhiên, việc áp dụng phương pháp này cũng có một số hạn chế. Cụ thể như sau.
4.1 Lợi ích
Phân tích PEST đơn giản và dễ triển khai, giúp doanh nghiệp giảm thiểu tác động của các yếu tố tiềm ẩn có thể ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh. Ngoài ra, phương pháp PEST còn hỗ trợ và khuyến khích sự phát triển tư duy chiến lược trong doanh nghiệp, cung cấp cơ chế để doanh nghiệp xác định và khai thác cơ hội mới. Cuối cùng, phân tích PEST cho phép doanh nghiệp đánh giá các tác động của việc mở rộng thị trường mới ở cả mức quốc gia và toàn cầu.

4.2 Hạn chế
Trong quá trình phân tích PEST, các yếu tố thường biến động và thay đổi rất nhanh, có thể xảy ra trong khoảng thời gian ngắn. Điều này gây khó khăn trong việc dự đoán tác động của chúng đến hiện tại và tương lai của doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, khuôn khổ đơn giản của phân tích PEST có thể được xem là một hạn chế, phương pháp này chỉ trình bày một danh sách đơn giản về các yếu tố ảnh hưởng mà không đưa ra đánh giá cụ thể về mức độ tác động của chúng.
Do đó, kết quả phân tích PEST chỉ có giá trị khi các yếu tố được kiểm tra và đánh giá nghiêm ngặt về mức độ tác động của chúng. Đồng thời, PEST yêu cầu thu thập nhiều thông tin và việc có quá nhiều thông tin có thể gây nhầm lẫn cho doanh nghiệp, họ không biết yếu tố nào quan trọng hơn, dẫn đến sai lầm trong kế hoạch.
Bên cạnh đó, phân tích PEST chỉ đánh giá được môi trường bên ngoài, bỏ qua môi trường bên trong và đối thủ cạnh tranh, do đó không đủ để lập kế hoạch chiến lược. Để tăng độ chính xác của phân tích PEST và đóng góp cho kế hoạch chiến lược phát triển doanh nghiệp, PEST có thể được kết hợp với các công cụ khác như phân tích SWOT để nhà quản trị có được một bức tranh thị trường thực tế hơn.

5. Hướng dẫn cách sử dụng PEST trong Marketing
Bước 1: Phân tích 4 yếu tố trong PEST
Tại bước này, nhà tiếp thị sẽ nghiên cứu và đánh giá các yếu tố chính trị, kinh tế, xã hội và công nghệ có ảnh hưởng như thế nào đến doanh nghiệp và khách hàng. Trong quá trình này, các nhà tiếp thị cần xem xét các yếu tố chính trị và pháp luật để đưa ra chiến lược tiếp thị sản phẩm phù hợp.
Họ cũng cần tìm hiểu về yếu tố kinh tế và xã hội để định hướng cho việc đưa ra sản phẩm và dịch vụ phù hợp với nhu cầu và khả năng chi tiêu của khách hàng. Cuối cùng, yếu tố công nghệ cũng được xem xét để giúp đưa sản phẩm và dịch vụ đến gần hơn với khách hàng.
Bước 2: Phân tích cơ hội của doanh nghiệp
Các chuyên gia tiếp thị sẽ xem xét thị trường và có cái nhìn tổng quan về các yếu tố ảnh hưởng đến môi trường kinh doanh và nhu cầu của khách hàng tiềm năng. Từ đó, họ có thể nhận ra những cơ hội mới, bao gồm việc phát triển sản phẩm hoặc dịch vụ mới để thu hút sự quan tâm từ khách hàng trên thị trường hiện tại, hoặc mở rộng sang các thị trường mới để tăng doanh số.
Dựa trên những thông tin thu thập được từ việc phân tích yếu tố cơ hội, các chuyên gia tiếp thị có thể xây dựng chiến lược Marketing hiệu quả hơn để đáp ứng nhu cầu của khách hàng và tận dụng các cơ hội mới nhất trong môi trường kinh doanh.
Bước 3: Phân tích các mối đe dọa với doanh nghiệp
Sau khi đã tiến hành phân tích cơ hội, doanh nghiệp sẽ phải đối mặt với những mối đe dọa tiềm ẩn từ bốn yếu tố của phân tích PEST. Thay đổi các yếu tố này có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Vì vậy, việc nhận biết và đánh giá các mối đe dọa trước sẽ giúp cho doanh nghiệp tìm ra các giải pháp và phòng tránh rủi ro, đồng thời giúp giảm thiểu tác động xấu đến doanh nghiệp.
Bước 4: Thực hiện
Khi đã nắm rõ các yếu tố trong phân tích PEST, các nhà tiếp thị sẽ tìm kiếm cơ hội và đưa ra các phương án đề phòng rủi ro cho doanh nghiệp. Họ sẽ xây dựng chiến lược tiếp thị cụ thể cho sản phẩm và dịch vụ của doanh nghiệp, nhằm tối đa tỷ lệ thành công của các chiến lược tiếp thị trong tương lai.

6. Giải đáp một số câu hỏi thường gặp về PEST
6.1 Phân tích PEST liệu có phức tạp không?
Phân tích PEST không phức tạp nhưng yêu cầu sự tìm hiểu kỹ lưỡng và phân tích đa chiều. Đầu tiên, bạn cần hiểu rõ các khái niệm và yếu tố chính trong PEST như chính trị, kinh tế, xã hội và công nghệ.
Sau đó, bạn hãy thu thập và phân tích thông tin liên quan đến các yếu tố này, cùng với việc hiểu rõ cách chúng có thể ảnh hưởng tới doanh nghiệp của bạn. Mặc dù việc phân tích PEST có thể đòi hỏi nhiều thời gian và công sức, tuy nhiên nó mang lại nhiều lợi ích cho việc định hình chiến lược kinh doanh và ra quyết định thông minh.
6.2 Tại sao phân tích PEST là một yếu tố quan trọng đối với các doanh nghiệp?
Bằng cách phân tích các yếu tố chính trị, kinh tế, xã hội và công nghệ, mô hình PEST giúp các doanh nghiệp hiểu rõ hơn về những yếu tố bên ngoài có thể ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của mình.
Việc này giúp các doanh nghiệp nhận biết cơ hội và thách thức, đồng thời định hình chiến lược kinh doanh/tiếp thị và đưa ra quyết định dựa trên thông tin chính xác và chi tiết. Phân tích PEST cung cấp cho các doanh nghiệp cái nhìn toàn diện về môi trường kinh doanh và là công cụ hữu ích để đảm bảo sự phù hợp và định hướng hiệu quả cho các doanh nghiệp.

6.3 Mô hình PEST được áp dụng cho ngành nghề nào?
Phương pháp phân tích PEST có thể được áp dụng trong nhiều ngành nghề khác nhau, bao gồm các ngành sản xuất, dịch vụ, du lịch, công nghệ thông tin và nhiều ngành nghề khác. Bằng cách sử dụng phương pháp này, người phân tích có thể đánh giá tác động của các yếu tố chính trên môi trường kinh doanh và xác định các cơ hội và thách thức cho doanh nghiệp.
Cánh Cam đã cung cấp cho bạn đọc những kiến thức cơ bản về phương pháp phân tích PEST, bao gồm 4 yếu tố chính, lợi ích và hạn chế của phương pháp này, cũng như cách sử dụng PEST trong lĩnh vực Marketing. Chúng tôi mong rằng bài viết này sẽ hữu ích và giúp bạn có được nhiều thông tin hơn về phương pháp phân tích doanh nghiệp này.